TWITTER, NEWROZ VE MAHA ŞİVA RATRİ / Bora Ercan

Bora Ercan

TWITTER, NEWROZ VE MAHA ŞİVA RATRİ

Ne zaman twitter’a girsem aklıma newroz geliyor. Nevrotik miyim neyim? Şu ortadaki w var ya şu w. Ah zaten internette yer adları www ile başlamıyor mu? Oysa ne canlar kurban gitti Türkçede olmayan bu harf için. Birileri newroz yazdı başı derde girdi, doğrusu nevruz dendi. Birileri ateş yakıp üzerinden atladı birileri ateşe atıldı. Altı üstü bir bahar bayramıydı. Fars, Türk, Ermeni, Gürcü, Kürt bugünü neden birlikte kutlamadılar. Hem zaten interneti de twitterı da bu halklardan birileri bulmadı, ama maşallah hepsi de vızır vızır kullanıyor. Twitter arı kovanı gibi, İnstagram güzeller geçidi. Yerli ve milli tvitter kurulamadı bir türlü.

Maha Şiva Ratri, Hint coğrafyasında ayın durumuna göre Şubat’ın ikinci yarısı kutlanır, bu yıl 18 Şubat’tı. Maha Şiva Ratri, Efendi Şiva’nın Büyük Gecesi anlamında ve gece kutlanır. Uyum, bolluk, bereket, doğurganlık için yapılan bir kutlamadır. Tam bir bahar kutlaması. Ah ama bakın bizde de ilk cemre 19 Şubat’ta havaya düşmüş. Işık doğudan yükselirse bahar da doğuya erken gelir. Sonrası 21 Mart, adı ne olursa olsun halklar inanın dans etmek istiyor, halay çekmek, sokaklarda şarkı söylemek. 5000 yıl önceki Sümer, Akad, Hitit kabartmalarında daire şeklinde el ele omuz omuza dans eden insanları görürsünüz. Zaten Şiva da bir tür Dionizyak Tanrıdır ve dansla bağlantılıdır. Gençler halay çekmeyebilir, kendi arkaik kutlamalarımı onlara yüklemeyeyim club dansı da daha az değerli değil ki. Dans danstır. Sallanın hadi!

Bahar gündönümüne yakın olan 25 Mart Pagan geleneklerde önemli bir gün. Romalıların Hilaria şenliği Kibele ile eşi Attis’in yeniden biraraya geldiği gündür ve Kibele onurlandırılır. Bu şenlik hala daha Avrupa’da etkilidir. Oestre, Almanların bahar tanrısıdır, dolayısıyla da tarım ve bereket. Yeşil, sarı ve mor o günün renkleridir. Diğer simgeleri yaban tavşanı ve yumurta. Belki de paskalyadaki yumurtanın sırrıdır bu ve tabii tavşan çok ürediğinden dolayı doğurganlığın.

Bu yıl Easter (Paskalya) 9 Nisan’daymış. Bir Akad Tanrıçası olan İştar’ın festivali. İştar aynı zamanda aşk ve cinsellik tanrıçasıdır.

5 Mayıs gecesi Hıdırellez’i kutluyoruz. Dileklerin, adakların sabahıdır 6 Mayıs. Özellikle Trakya’da hayatın neşesi Romanlar her şeye rağmen kutlarlar. Bulgaristan’a geçelim; kışın gidişi baharın gelişi Baba Marta Günü 1 Mart’a denk gelir. Almanların Walpurgis kutlamaları 30 Nisan ve 1 Mayıs'da. 1 Mayıs ayrıca Romalıların Çiçek Tanrısına adadıkları bir gün. Ve elbette 21 Haziran. En önemli pagan günü.

Bu liste uzar gider. Hatta tüm dünyayı da kapsar. Gelelim bugüne. Yazmasam olmaz. Deprem etnik köken sormadı. Mezhep sormadı. Toprak ana evlatlarını ayırmaz birbirinden. Bu coğrafyada bu şenlikler hep birlikte yapılsa, omuz omuz verilse, işte o zaman daha güzel binalarımız olurdu. Güzelden kastım doğayla uyumlu. Doğayla uyumlu olan zaten depreme de dayanaklı olur. Teknoloji demek doğaya hükmetmek değil onunla uyumlu olmaktır.

Sonnot: Yıllar önce Hindistan’ın Mumbai şehrinde bir süre kalmıştım. Oradaki arkadaşlarım o yaz gününün orada tatil olduğunu çünkü Müslümanlar’ın aşure günü olduğunu söylemişti. İster istemez şaşırmıştım. Bir iki gün sonra da ablaların erkek kardeş günüymüş. Ablalar kardeşlerinin bileklerine ip bağlıyordu.

Sonunsonunot: Utana sıkıla mı isteyeceğiz devletten Paskalya’nın ve bazı günlerin bir gün bile olsa resmi tatil olmasını, hem 1995’te Nevruz (Newroz) resmi tatil olmuş… Zaten herkes gereğinden fazla çalışıyor. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

•